De eerste Vrijheidsmaaltijd vond plaats in mei 2015. Het initiatief ontstond samen met buurtbewoners met heel verschillende achtergronden. Er werd samen gepraat en gelachen en er werden verhalen verteld over vluchten, oorlog, herdenken... Bij die maaltijd is het idee geboren een boekje te maken. Een boekje met al die verhalen!

 

In 2016 is de meidengroep van Combiwel met buurtbewoners in gesprek gegaan. De verhalen zijn gebundeld en de eerste uitgave zag het licht van wat sindsdien Vrijheidsverhalen, herdenken en herinneren in de Olympiabuurt/ Stadionbuurt heet.

Dit is het tiende boekje, de jubileumeditie. Heel speciaal, met een middenkatern met van alle negen boekjes een samenvatting van de inhoud en de verhalen over bijzondere thema’s.

In al die jaren zijn er veel verschillende onderwerpen aan de orde geweest: oorlog, vrede, vluchten, verzet, onveiligheid, herdenken en herinneren. De Tweede Wereldoorlog in Nederland, in voormalig Nederlands-Indië/Indonesië en Suriname. De oorlog in Oekraïne, Gaza en Israël, Syrië, etc. Verder de positie en discriminatie van vrouwen, homoseksuelen, asielzoekers en vluchtelingen.

Ook dit tiende nummer is divers

Vragen kunnen en durven stellen aan onbekenden is niet vanzelfsprekend. Zeker niet over zulke moeilijke onderwerpen. Maar je kan het leren. In dit boekje kun je lezen hoe de kinderen dat geleerd hebben. En hoe ze de gesprekken hebben voorbereid.

Ze zijn gaan praten met een aantal ooggetuigen over hun ervaringen in de oorlog. Zoals met meneer Rous (1940), die zich nog veel herinnert van het oorlogsgeweld, de vliegtuigen die uit de lucht werden geschoten en piloten die Durgerdammers hielpen onderduiken.

En met Ingrid die vijf jaar was toen de oorlog begon en zich vooral herinnert dat haar moeder altijd soep klaar had staan voor hongerige mensen uit de stad, waar niets meer te eten was.

Esther vertelt hoe haar buren haar uit de crèche bij de Hollandsche Schouwburg wisten te redden en hoe het leven in het gevangenkamp Theresiënstadt was, hoe ze die tijd heeft overleefd. Behalve gesprekken met ooggetuigen is er ook een gesprek met Paul Hofman. Hij zet zich al lang in voor de vrijheid van homoseksuelen in de buurt.

Dit jaar zijn we op excursie naar het Wereldmuseum gegaan. Hier hebben we kennisgemaakt met het motto: ‘Zorg goed voor de aarde’ en hebben we de gevolgen ervaren die er zijn als we dat niet doen. Ook zagen we vechtsporten van over de hele wereld en hoe deze jou kunnen helpen. En leerden we over het Suikerfeest. Op de terugweg stonden we stil bij het Nationaal Monument Slavernijverleden.. Dus bij het koloniaal verleden van Nederland en wat de slaven hebben moeten doorstaan. Vrijheid laat zich van heel veel verschillende kanten zien.

We lezen over de zoon van een slaaf, Anton de Kom, een Surinaamse verzetsstrijder die ook tegen de Duitsers in verzet kwam en hoe het met hem afliep. 

Een lange wandeling brengt de kinderen van De Leertuin naar het Stadionplein waar ze met koperpoets en tandenborstels helpen om de struikelstenen weer blinkend en leesbaar te maken. Van hun hand zijn ook de tekeningen over oorlog en vrede.

Tijdens de Ramadan wordt in de Argo een gezamenlijke iftarmaaltijd genuttigd met de jongeren, hun ouders en betrokken buurtgenoten. Het jongerenwerk van Combiwel probeert op deze manier moslims en niet-moslims dichter bij elkaar te brengen. Musa, een sleutelfiguur in de buurt en moslim, leidt de iftar in gesprek met de aanwezigen. Lees maar hoe hij dat doet!

Vrijheidsmaaltijd

De vrijheidsmaaltijden hebben elk jaar plaats gevonden. In, door en met de buurt en alle betrokkenen. De eerste jaren onder andere in de Willem de Zwijgerkerk, maar toen covid de kop opstak in de buitenlucht: zowel op het Stadionplein bij De Huiskamer, als in het Olympisch Stadion. We deden wat wèl kon. Bij de maaltijd werd het boekje van dat jaar uitgedeeld.  

Bij de jaarlijkse herdenking op 4 mei bij het oorlogsmonument aan de Amstelveenseweg bij het Vondelpark wordt altijd een verhaal voorgelezen uit het boekje dat dat jaar is verschenen. Er zijn mooie tradities ontstaan.

Wie droegen eraan bij?

Er heeft in de loop van de jaren een groot aantal organisaties bijgedragen aan de totstandkoming van de boekjes. We willen hierbij in elk geval noemen: Combiwel, Cordaan, de Eloutschool, de Olympiaschool, In mijn Buurt (Leren door ontmoeting), Dialoog in Actie, Willem de Zwijgerkerk, Olympisch Stadion, de Schrijfgroep Zuid, Stadsdorp Olympia, Mediacollege Amsterdam. Aan deze organisaties zijn vele mensen verbonden die het werk uitvoerden. Zonder deze organisaties zouden we dit niet hebben kunnen realiseren.

Maar niet in de laatste plaats danken wij de kinderen die in gesprek gingen met de buurtbewoners, de gastlessen ontvingen en de buurtwandelingen meeliepen.

Je kunt het boekje hier downloaden.